Dr. Jan Brouwer: Capitulaties van Duitse troepen in 1945

Generaloberst Alfred Jodl ondertekent de onvoorwaardelijke capitulatie van de Duitse strijdkrachten in Reims, 7 mei 1945.
Links: majoor W. Oxenius (tolk); rechts Generaladmiral H-G von Friedeburg.

Tot de historische herdenkingen behoren ook capitulaties van Duitse troepen in 1945, vooral die van 4 mei op de Lüneburger Heide en 7 mei in Reims. Belangrijk is juiste informatie over wat we herdenken en vieren geplaatst in de historische context. Zondag 5 mei 2024 om 08.00 uur is negenenzeventig jaar na de herwonnen vrijheid van Nederland.

Er bestaan veel mythen en misverstanden over de capitulaties van Duitse troepen in 1945. Voorbeelden zijn: de Duitse capitulatie of overgave en capitulatie van Duitsland (NIOD) of het Duitse Derde Rijk, de Duitsers of Duitsland tekende(n) de onvoorwaardelijke capitulatie in Reims of ook onjuist in Berlijn-Karlshorst. Het gangbare beeld van de capitulatie van Duitsland of de Duitse capitulatie is onhoudbaar. Het is voornamelijk gebaseerd op meningen en niet op feiten en wetenschappelijk onderzoek. Het houdt bovendien geen rekening met westerse en Sovjet-Russische opvattingen uit de periode van de Koude Oorlog.

Duitsland kon niet capituleren omdat de geallieerden staatshoofd president Karl Dönitz (1891-1980) en zijn burgerregering in Flensburg niet erkenden. Uitsluitend het Opperbevel van de Duitse strijdkrachten (Oberkommando der Wehrmacht, OKW) kon capituleren of instemmen met een capitulatie door Duitse troepen. Capitulatie of overgave is internationaalrechtelijk een verklaring dat een partij tijdens een oorlog de strijd staakt. De partij die zich overgeeft kan variëren van enkele troepen tot een groep van landen. Montgomery eiste op 3 mei 1945 op de Timeloberg op de Lüneburger Heide de onvoorwaardelijke (deel)capitulatie van de Duitse troepen in Noordwest Europa (Nederland, Noordwest Duitsland, Sleeswijk-Holstein en Denemarken) die tegenover zijn Brits-Canadese Noordelijke Groep van Legers stonden; in totaal ruim 200.000 man van legergroep Befehlshaber Nordwest onder Generalfeldmarschall Ernst B. W. Busch (1885-1945), een vurig aanhanger van Hitler. Onvoorwaardelijk wil zeggen niet door voorwaarden beperkt. Uiteraard waren onderhandelingen onmogelijk.

De westerse geallieerden hadden tijdens hun conferentie in Casablanca in januari 1943 op voorstel van de Amerikaanse president Franklin Delano Roosevelt besloten uitsluitend onvoorwaardelijke capitulaties van Duitsland, Italië en Japan te accepteren. Anders volgde vernietiging van de gewapende strijdkrachten, industriecentra en steden. De tekst van de capitulatieakte (Instrument of Surrender) was in 1944 opgesteld door de Europese Adviescommissie (EAC), bestaande uit vertegenwoordigers van de Verenigde Staten (VS), het Verenigd Koninkrijk (VK) en de Unie van Socialistisch Sovjet Republieken (USSR). Zij stemden op 28 juli 1944 in met de definitieve tekst. De gecombineerde chefs van staven van de westerse geallieerden stemden in augustus 1944 in met algemene richtlijnen voor lokale of regionale (deel)capitulaties. Ook die moesten onvoorwaardelijk zijn, beperkt blijven tot militaire aspecten en geen beloften bevatten. Ze konden vervangen worden door een algemeen 'Instrument of Surrender' dat zou worden opgelegd aan Duitsland door de drie grote mogendheden. Het 'Instrument of Surrender' diende voorts datum en tijdstip van de inwerkingtreding te bevatten. Het moest bovendien aangeven dat geallieerde bevelen (Orders to German Commanders on Surrender; ter implementatie van de capitulatie) erna aan de orde zouden komen. Die 'Bevelen aan Duitse bevelhebbers die zich hadden overgegeven' zouden ter ondertekening voorgelegd worden aan de gecapituleerde bevelhebbers. De bevelen zouden voornamelijk betrekking hebben op het verstrekken van militaire informatie, bijvoorbeeld over commandostructuur, voertuigen, wapens, dieren, mijnen, explosieven, ontwapening en krijgsgevangenschap. Een goed voorbeeld van deze uitvoeringsbevelen is het op 5 mei 1945 door de gecapituleerde bevelhebber generaal Johannes Blaskowitz ondertekende document met bevelen in Wageningen. Dat was dus geen 'Instrument of Surrender', Document van Overgave of capitulatieakte. Het document bevat Orders to German Commanders on Surrender ter implementatie van het 'Instrument of Surrender' van de capitulatie van Duitse troepen op 4 mei 1945 op de Lüneburger Heide.

Het uiteenvallen van de Duitse gewapende strijdkrachten begon op 29 april 1945 met de onvoorwaardelijke capitulatie in het koninklijk paleis in Caserta van 1 miljoen Duitse troepen in Italië en Zuid-Oostenrijk. Geallieerde troepen hadden Bologna ingenomen en waren de Po overgestoken. De Duitse en Italiaanse fascistische troepen zouden op 2 mei om 12.00 uur alle vijandelijkheden staken. Ondertekenaars van het Instrument of Local Surrender waren luitenant-kolonel Victor van Schweintz, chefstaf van Oberbefehlshaber Südwest en opperbevelhebber van Legergroep C  Generaloberst Heinrich-Gottfried O. R. von Vietinghoff-Scheel (1887-1952) en Eugen Wenner, SS-Sturmbannführer en Major in de Waffen-SS voor SS-Obergruppenführer en General der Waffen-SS Karl Friedrich O. Wolff (1900-1984), Polizeiführer in Italië.

Woensdag 2 mei 1945 nam het Rode Leger Berlijn in. General der Artillerie Helmuth O. L. Weidling (1891-17 november 1955 in Russische krijgsgevangenschap) had zijn troepen bevel gegeven de wapens neer te leggen. Hij was bereid de stad over te geven om levens te sparen. Sommige SS'ers bleven doorvechten.

Op donderdag 3 mei 1945 arriveerde een Duitse militaire delegatie bij het tactische hoofdkwartier van de Britse veldmaarschalk Bernard Montgomery (1887-1976) in een tent op de Timeloberg op de Lüneburger Heide. De delegatie was gezonden door Generalfeldmarschall Wilhelm Keitel, chef van het OKW, met instemming van president Grossadmiral Karl Dönitz in Flensburg. Zij wilden capitulaties in het westen om in het oosten de strijd tegen de Sovjet-Unie te kunnen voortzetten. Delegatieleiders waren Generaladmiral Hans-Georg von Friedeburg (1895-23 mei 1945 zelfmoord), die Dönitz was opgevolgd als opperbevelhebber van de Kriegsmarine en generaal Eberhard Kinzel (1897-24 juni 1945 zelfmoord), chef-staf van legergroep Oberbefehlshaber Nordwest onder bevel van Generalfeldmarschall Ernst Busch (1885-17 juli 1945 in Britse krijgsgevangenschap). Delegatieleden waren Konteradmiral (vice-admiraal) Gerhard Wagner (1898-1987); Oberst Fritz Poleck (1905-1989) bij het OKW en majoor Hans J. Friedel, stafofficier van Kinzel. Von Friedeburg en Kinzel boden Montgomery de capitulatie aan van drie voor het Rode Leger terugtrekkende Duitse legers ten westen van de Elbe. Montgomery weigerde en eiste de onvoorwaardelijke capitulatie van de Duitse troepen in Noordwest-Europa die tegenover zijn Brits-Canadese Groep van Legers stonden. Enkele delegatieleden hielden vervolgens in Flensburg ruggespraak met Dönitz en generaals van het OKW: chef-staf Generaloberst Alfred Jodl (1890-Neurenberg, 16 oktober 1946 geëxecuteerd) en Wilhelm Keitel (1882-Neurenberg, 16 oktober 1946 opgehangen). Ze keerden op 4 mei om 18.00 uur terug op de Timeloberg bij Montgomery met de vereiste volmacht van Keitel en Dönitz. Het OKW stemde in met de onvoorwaardelijke capitulatie van legergroep Befehlshaber Nordwest en de Duitse troepen in Denemarken. De delegatieleden tekenden om 18.30 uur de onvoorwaardelijke overgave aan Montgomery als bevelhebber van de Brits-Canadese Noordelijke Groep van Legers. Montgomery ondertekende het Document van Overgave of capitulatiedocument (Instrument of Surrender) namens de geallieerde opperbevelhebber Dwight Eisenhower. Het Duitse Opperbevel stemde in met de onvoorwaardelijke overgave van de Duitse strijdkrachten in Nederland, Noordwest-Duitsland, Sleeswijk-Holstein en Denemarken. De Duitse strijdkrachten in die gebieden zouden alle vijandelijkheden ter land, ter zee en in de lucht staken op zaterdag 5 mei 1945 om 08.00 uur. Het OKW zou onmiddellijk zonder tegenspraak alle verdere geallieerde bevelen uitvoeren. De ondertekenaars waren Von Friedeburg, Kinzel, Wagner, Poleck en Friedel. Montgomery tekende als laatste. De capitulatie trad zaterdag 5 mei 1945 om 08.00 uur in werking, ook in Nederland. Op die dag en dat tijdstip was Nederland dus vrij. Deze capitulatie en herwonnen vrijheid vormen de historische context van de nationale viering van Bevrijdingsdag 5 mei.  

Montgomery’s Brits-Canadese Noordelijke Groep van Legers voerde uiteraard de implementatie van de capitulatie bij Lüneburg uit. De Canadese generaal Henry Duncan G. Crerar (1888-1965) legde die taak bij zijn korpsbevelhebbers de luitenant-generaals Charles Foulkes (1903-1969) in Nederland en Guy Simonds (1903-1974) bij Oldenburg. Zij moesten de door het Instrument of Surrender vereiste implementatiebevelen (Orders to German Commanders on Surrender) opstellen en laten ondertekenen en uitvoeren. De gecapituleerde Duitse troepen in Nederland moesten onder gezag van het 1st Canadian Corps naar concentratiegebieden voor ontwapening en vervolgens terugkeer naar Duitsland in krijgsgevangenschap. Foulkes ontbood Generaloberst Johannes Blaskowitz (1883-5 februari 1948 zelfmoord) op zaterdag 5 mei om 11.00 uur in het zwaar beschadigde hotel ‘De Wereld’ in Wageningen. Redenen: de stad was in geallieerde handen, het hotel stond bij de toegang tot het geneutraliseerde gebied voor voedseltransporten en de bevolking was geëvacueerd. Blaskowitz kon als ondergeschikte van Busch uiteraard niets anders doen dan gehoorzamen. Bovendien moest hij dit doen op gezag van het OKW. Hij stuurde aanvankelijk zijn stafchef Paul Reichelt met wie Foulkes de zeven artikelen van het Document van Overgave (Instrument of Surrender) van de Lüneburger Heide doornam. Reichelt moest de door Foulkes opgestelde Orders to German Commanders on Surrender (Bevelen aan Duitse bevelhebbers die zich hadden overgeven) meenemen en om 16.00 uur terugkomen met Blaskowitz. Die bevelen eisten gedetailleerde informatie over tal van militaire zaken. Blaskowitz tekende zonder commentaar onmiddelijk de Orders to German Commanders on Surrender in hotel ‘De Wereld’ om 16.30 uur in aanwezigheid van prins Bernhard. De prins veronderstelde abusievelijk en wat onnozel dat de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten (NBS) Duitse troepen mochten ontwapenen. Die ontwapening was echter voorbehouden aan troepen van Montgomery’s Groep van Legers. Blaskowitz kreeg desgevraagd 24 uur uitstel voor het verstrekken van de verlangde informatie. De tweede bijeenkomst over de door de bevelen vereiste gedetailleerde technische informatie was op 6 mei 1945 in de aula van de landbouwhogeschool in Wageningen.

Act of Military Surrender, getekend in Reims, 7 mei 1945.

(Foto: Ratificatie door o.a. Duitse opperbevelhebber W. Keitel op 8 september 1945 in Berlijn-Karlshorst van de Act of Surrender getekend op 7 mei in Reims ).

Van 4 tot 7 mei 1945 gaven bij de Elbe circa honderdduizend Duitse soldaten zich over aan het 9de Amerikaanse Leger. De Duitse troepen in Oostenrijk capituleerden op zaterdag 5 mei 1945 in Innsbruck. General der Panzertruppen A. R. Erich Brandenberger ondertekende in Innsbruck om 15.00 uur de onvoorwaardelijke overgave van zijn 19. Armee in Oostenrijk. Het zou alle vijandelijkheden om 18.00 uur staken. Luitenant-generaal Edward H. Brooks (1893-1978), bevelhebber van het VI Corps van het Zevende Amerikaanse Leger, tekende als vertegenwoordiger van generaal Devers; generaal Patch voor het Amerikaanse leger en kolonel T. Demetz, chef-staf van het Eerste Franse Leger, als vertegenwoordiger van generaal Jean de Lattre de Tassigny. 

De Duitse strijdkrachten in Zuid-Duitsland gaven zich op 5 mei 1945 in Haar bij München over aan generaal Devers, bevelhebber van de Zuidelijke Groep van Legers. Kesselring had op 3 mei daarover overlegd met Dönitz. General der Infanterie Hermann Foertsch (1895-1961), bevelhebber van 1. Armee, ondertekende om 14.30 uur de capitulatie van alle strijdkrachten tussen de Boheemse bergen en de Boven Inn. Die capitulatie trad op 6 mei om 12.00 uur in werking.

Zaterdag 5 mei 1945 landde ’s morgens het vliegtuig met Von Friedeburg en Poleck door slechte weersomstandigheden in Brussel. Von Friedeburg had van Dönitz bevel gekregen te onderhandelen over een gedeeltelijke capitulatie. Van Brussel reed de Duitse delegatie met een auto naar SHAEF in Reims. Eisenhower had generaal-majoor van de artillerie Ivan Susloparov en zijn tolk luitenant-kolonel Ivan Zenkovitch tijdig voor de capitulatie uitgenodigd evenals de Franse generaal-majoor Francois Sevez. Hij had bovendien op 4 mei een duidelijk bericht naar Moskou geseind. De Duitse troepen moesten zich ook overgeven aan het Sovjet-Russische Opperbevel. De overgave zou strikt militair van aard zijn en dus onafhankelijk van politieke en economische bepalingen die de geallieerde regeringshoofden Duitsland zouden opleggen. Luitenant-generaal Walter Bedell Smith ontving de Duitse delegatie omstreeks 17.00 uur in het in 1931 in rode stenen opgetrokken gebouw van de Technische School. Von Friedeburg stelde de capitulatie voor van de overgebleven troepen aan het westfront. Eisenhower eiste  de onmiddellijke, onvoorwaardelijke en gelijktijdige overgave van alle troepen op alle fronten. Von Friedeburg moest Dönitz daarvoor schriftelijk toestemming vragen. Dönitz antwoordde op 6 mei om 13.00 uur dat Generaloberst Alfred Jodl, chef-staf van het OKW, zou komen voor de ondertekening. Jodl arriveerde omstreeks 18.00 uur bij SHAEF. Hij bood overeenkomstig de instructies van Dönitz aan de westelijke geallieerden de overgave aan van alle nog bewapende strijdkrachten aan het westfront. Von Friedeburg had aanvankelijk op bevel van Dönitz dezelfde onderhandelingspositie ingenomen tegenover Montgomery. Eisenhower eiste opnieuw een onmiddellijke, gelijktijdige, complete en onvoorwaardelijke capitulatie van alle Duitse troepen op alle fronten aan de geallieerden. Hij dreigde de westelijke linies voor Duitse soldaten te sluiten zodat ze zich moesten overgeven aan het Rode Leger. Jodl legde Dönitz in Flensburg radiografisch de eis van Eisenhower voor. Dönitz moest zich in het onvermijdelijke schikken. Hij berichtte Jodl kort na middernacht akkoord te gaan met de volledige en onvoorwaardelijke overgave van alle Duitse strijdkrachten op alle fronten aan de geallieerden. Alleen Generaloberst Alfred Jodl was gemachtigd als vertegenwoordiger van het OKW op maandag 7 mei 1945 om 02.41 uur (MET) in Reims de formele Act of Military Surrender te ondertekenen. Alle Duitse strijdkrachten gaven zich te land, ter zee en in de lucht op alle fronten onvoorwaardelijk over aan de geallieerden inclusief de Sovjet-Unie. Namens Eisenhower ondertekende in het geallieerde hoofdkwartier chef-staf generaal Walter Bedell Smith en voor het Opperbevel van de Sovjet-Unie generaal-majoor Ivan A. Susloparov. Generaal-majoor F. Sevez, commandant van het Eerste Franse Leger, tekende als getuige onderaan het document. Aan Duitse zijde waren ook aanwezig majoor Friedrich Wilhelm Oxenius (tolk) en onderhandelaar Generaladmiral Von Friedeburg. Zij tekenden echter niet. Alle strijdkrachten onder Duits gezag zouden hun actieve operaties op 8 mei 1945 staken om 23:01 uur. De Tweede Wereldoorlog in Europa was voorbij. Sindsdien is 8 mei Victory in Europe Day (VE-Day). Eisenhower had wel een concessie gedaan: hij zou op 9 mei om 00.00 uur de westerse linies sluiten voor Duitsers die van het oostfront naar het westfront probeerden te komen.

Mythen zijn dat VE-Day te maken heeft met de ondertekening van een capitulatie op die dag in Berlijn. Dinsdag 8 mei ondertekende Generalfeldmarschall Wilhelm Keitel omstreeks 23.30 uur in het hoofdkwartier van het Rode Leger te Berlijn-Karlshorst echter de Ratificatieakte betreffende de capitulatie (Act of Military Surrender) in Reims tegenover het Rode Leger en de westerse geallieerden. Mythen zijn dat Keitel de onvoorwaardelijke capitulatie van de Wehrmacht, de tweede capitulatie (na Reims) of de Duitse capitulatie ondertekende.  Dat is een opvatting uit de Koude Oorlogperiode waarin de USSR het accent legde op een definitieve Duitse capitulatie in Berlijn en de werkelijke capitulatie in Reims als een 'voorbereidend protocol' afdeed.

Generaal Eisenhower stond echter in nauw contact met generaal Aleksei I. Antonov (1896-1962) stafchef van het Sovjet-Russische Opperbevel. Susloparov vertegenwoordigde dat Opperbevel in Reims bij de westerse geallieerden. Uiteraard was de tekst van de Act of Military Surrender naar Antonov getelegrafeerd. Bevestiging door de Sovjet-Unie van goedkeuring van de tekst en machtiging van Susloparov tot ondertekening ervan bleef evenwel achterwege. Eisenhower en Susloparov kwamen overeen dat Duitse afgezanten een afzonderlijk document zouden ondertekenen. Dat bevatte de plechtige gelofte dat volledig gemachtigde afgezanten van elk van de Duitse strijdkrachten een ‘formele ratificatie van de Act of Surrender’ zouden bijwonen op een door het Opperbevel van de westerse geallieerden en de Sovjet-Unie te bepalen plaats en tijd in aanwezigheid van de Sovjet-Russische opperbevelhebber. In Reims ondertekende Jodl daarom een tweede document waarin hij instemde met een formele ratificatie van de Act of Military Surrender door de opperbevelhebber van de Wehrmacht en de opperbevelhebbers van leger, marine en luchtmacht op een nader te bepalen plaats (Berlijn) en datum (8 mei):        

UNDERTAKING GIVEN BY CERTAIN GERMAN EMISSARIES TO THE ALLIED HIGH COMMANDS

It is agreed by the German emissaries undersigned that the following German officers will arrive at a place and time designated by the Supreme Commander, Allied Expeditionary Force, and the Soviet High Command prepared, with plenary powers, to execute a formal ratification on behalf of the German High Command of this act of Unconditional Surrender of the German armed forces.

Chief of the High Command; Commander-in-Chief of the Army; Commander-in-Chief of the Navy; Commander-in-Chief of the Air Forces.

SIGNED

JODL     

Generaloberst Jodel was slechts chef-staf van het OKW. Met de ondertekening van dit document door de hoogste bevelhebbers beoogde Eisenhower tegemoet te komen aan wantrouwen van Stalin en de Britse generaal-majoor Kenneth W. D. Strong, Hoofd Inlichtingen bij SHAEF,  die een nieuwe dolkstootlegende wilde voorkomen. Op 11 november 1918 had de onbelangrijke Duitse politicus Matthias Erzberger immers de wapenstilstand ondertekend in een spoorwegrijtuig in het bos van Compiègne. Duitse generaals beweerden dat de burgerregering en stakende arbeiders de ongeslagen Duitse soldaten aan het front een dolkstoot in de rug hadden gegeven (de zogenaamde dolkstootlegende). 

In Reims was voor de Act of Military Surrender niet de tekst van de politieke Europese Advies Commissie (EAC) gebruikt, maar een eenvoudige militaire versie. Die was voornamelijk gebaseerd op de tekst van de capitulatieakte in Caserta. De verkorte Act of Military Surrender voorzag niet in de overgave van de burgerregering en overname door de geallieerden van het hoogste bevoegd gezag. Duitsland had niet gecapituleerd en de soevereiniteit niet overgedragen. Dit was vooraf bericht aan het Sovjet-Russische opperbevel. Een wantrouwende Stalin vreesde echter een wapenstilstand in het westen en een gezamenlijke voortzetting van Duitsers en geallieerden tegen de Sovjet-Unie. Hij eiste een rechtstreekse overgave van de Duitse strijdkrachten aan het Rode Leger in Berlijn. Hij wilde een capitulatie in aanwezigheid van de Sovjet-Russische opperbevelhebber. Er kwam in Berlijn echter een formele ratificatie van de Act of Military Surrender in Reims.

President Dönitz verleende dezelfde dag volmacht aan Generalfeldmarschall Keitel als chef van het OKW en opperbevelhebber van de landstrijdkrachten, Generaladmiral Von Friedeburg als opperbevelhebber van de Kriegsmarine en Generaloberst Stumpf als vertegenwoordiger van de opperbevelhebber van de Luftwaffe (de op 8 mei door Amerikanen in Oostenrijk gearresteerde Generalfeldmarschall Robert Ritter von Greim die 24 mei 1945 zelfmoord pleegde) de onvoorwaardelijke capitulatie van de Duitse strijdkrachten in Reims te ratificeren tegenover de opperbevelhebber van de geallieerde strijdkrachten en het Sovjet Opperbevel.

De ratificatie of bekrachtiging van de onvoorwaardelijke capitulatie in Reims door Keitel als chef van het OKW en opperbevelhebber van de landmacht vond plaats tegenover het Opperbevel van de westerse geallieerden en het Opperbevel van het Rode Leger, vertegenwoordigd door opperbevelhebber maarschalk G. Zjoekov. Generaladmiral Von Friedeburg tekende als opperbevelhebber van de Kriegsmarine en Generaloberst Stumpff als vertegenwoordiger van de opperbevelhebber van de Luftwaffe. Zjoekow tekende voor het Sovjet-Russische Opperbevel. De Britse luchtmaarschalk A. Tedder tekende namens het geallieerde opperbevel. Als getuigen tekenden generaal C. A. Spaatz, commandant van U.S. Strategic Air Forces in Europa en generaal J. de Lattre de Tassigny, bevelhebber van het Eerste Franse Leger. Aanwezig bij deze ratificatie was ook Susloparov. Hij had pas op 8 mei om 04.00 uur bericht uit Moskou gekregen om geen enkel document te ondertekenen. De Sovjet-Unie bracht deze bekrachtiging in Berlijn van de capitulatie in Reims 9 mei om 02.00 uur in de openbaarheid. De Grote Vaderlandse Oorlog was zegevierend afgesloten. Voor de Sovjet-Unie en het huidige Rusland is daarom 9 mei de Dag van de Overwinning op nazi-Duitsland. 

Geschiedvervalsingen/mythen/leugens/onzin zijn dus:

1. De Duitse strijdkrachten capituleerden op 7 mei 1945 in Reims tegenover de westerse geallieerden en op 8 mei 1945 in Berlijn-Karlshorst tegenover de Sovjet-Russische strijdkrachten.
2. De Duitse strijdkrachten ondertekenden In Reims geen capitulatie, maar een voorbereidend protocol. De werkelijke capitulatie vond plaats in Berlijn-Karlshorst. (Koude oorlogopvatting)
3. De eerste voorlopige capitulatie was in Reims; de tweede definitieve en meer formele capitulatie in Berlijn-Karlshorst (hieronder Tobias Brand).
4. De capitulatie was op 7 mei 1945 in Reims. Een woedende Stalin erkende de ondertekening niet. De westerse geallieerden stemden in met een tweede openbare ceremonie in Berlijn-Karlshorst. Generaal-majoor Susloparov verdween in een Siberisch kamp. (Westerse opvatting). 
5. In Berlijn-Karlshorst was op 8 mei 1945 een herhaling van de capitulatieceremonie  in Reims en ondertekening van een volledig capitulatiedocument.  
6. De eerste ondertekening van de capitulatie door de Duitse troepen was op 7 mei door Jodl in Reims; de tweede ondertekening door Keitel was in Berlijn-Karlshorst (Liberation Route Europe). 
7. De tweede ondertekening in Berlijn was noodzakelijk, omdat in Reims niet de hoogste bevelhebber had getekend (Liberation Route Europe).
8. Russen onderscheiden de 'voorlopige procedure' in Reims en de 'definitieve ratificatie' in Berlijn-Karlshorst.
9. Duitsland capituleerde op 7 mei aan het westfront en op 8 mei aan het oostfront.
10. De Duitsers tekenden op 7 mei in Reims een wapenstilstand en op 8 mei in Berlijn de capitulatie.

Het opperbevel van de vier geallieerde mogendheden ondertekende op 5 juni 1945 in Berlijn-Wendenschloss de Verklaring van Berlijn. De regeringen van de Verenigde Staten, de Unie van Socialistische Sovjet Republieken en het Verenigd Koninkrijk en de voorlopige regering van de Franse Republiek namen het bevoegd gezag of volledige soevereiniteit over Duitsland over zonder dat land te annexeren.

Voor de capitulaties en de ratificatie in Berlijn zie:

https://www.youtube.com/watch?v=wkc3MBYgBU0&feature=youtu.be

Act of Military Surrender, getekend door Generaloberst A. Jodl, op 7 mei 1945 te Reims.

Duidelijk is dat de Act of Military Surrender een militaire overgave betreft. Deze titel van het document ontzenuwt onmiddellijk de mythe van een capitulatie van Duitsland, het Derde Rijk of een Duitse overgave. 

Artikel 1 vermeldt nadrukkelijk dat generaal Jodl het document ondertekende op gezag van het Duitse Opperbevel. 

Artikel 2 houdt in dat het Duitse Opperbevel onmiddellijk bevel zal geven aan alle Duitse strijdkrachten op alle fronten alle actieve operaties te staken op 8 mei 1945 om 23.01 uur. 

Artikel 3 vermeldt dat het Duitse Opperbevel onmiddellijk bevel zal geven aan de betreffende commandanten om alle verdere bevelen van de geallieerden uit te voeren. 

Artikel 4 bevat de verwijzing naar een algemeen capitulatiedocument dat de geallieerden Duitsland en de Duitse strijdkrachten zullen opleggen.

Artikel 5 bevat de dreiging strafmaatregelen op te leggen door de geallieerde opperbevelhebber en het Opperbevel van de Sovjet-Unie.

Tekst van het in Berlijn-Karlshorst op 8 mei 1945 getekende ratificatieverdrag: 

Militärische Kapitulationsurkunde

[vom 8. Mai 1945]

 1. Wir, die hier Unterzeichneten, die wir im Auftrage der Oberkommandos der Deutschen Wehrmacht handeln, übergeben hiermit bedingungslos dem Obersten Befehlshaber der Alliierten Expeditionsstreitkräfte und gleichzeitig dem Oberkommando der Roten Armee alle gegenwärtig unter deutschem Befehl stehenden Streitkräfte zu Lande, zu Wasser und in der Luft.

 2. Das Oberkommando der Deutschen Wehrmacht wird unverzüglich allen deutschen Land-, See- und Luftstreitkräften und allen unter deutschem Befehl stehenden Streitkräften den Befehl geben, die Kampfhandlungen um 23.01 Uhr mitteleuropäischer Zeit am 8. Mai 1945 einzustellen, in den Stellungen zu verbleiben, die sie in diesem Zeitpunkt innehaben, und sich vollständig zu entwaffnen, indem sie ihre Waffen und Ausrüstung den örtlichen alliierten Befehlshabern oder den von den Vertretern der obersten alliierten Militärführungen bestimmten Offizieren übergeben. Kein Schiff, Seefahrzeug oder Flugzeug irgendeiner Art darf zerstört werden, noch dürfen Schiffsrümpfe, maschinelle Einrichtungen oder Geräte, Maschinen irgendwelcher Art, Waffen, Apparaturen und alle technischen Mittel zur Fortsetzung des Krieges im allgemeinen beschädigt werden.

3. Das Oberkommando der Deutschen Wehrmacht wird unverzűglich den zuständigen Befehlshabern alle von dem Obersten Befehlshabern der Alliierten Expeditionsstreitkräfte und dem Oberkommando der Roten Armee erlassenen zusätzlichen Befehle weitergeben und deren Durchfűrung sicherstellen.

4. Die Kapitulationserklärung stellt kein Präjudiz für an ihre Stelle tretende allgemeine Kapitulationsbestimmungen dar, die durch die Vereinten Nationen oder in deren Namen festgesetzt werden und Deutschland und die Deutsche Wehrmacht als Ganzes betreffen werden.

5. Im Falle, daß das Oberkommando der Deutschen Wehrmacht oder irgendwelche unter seinem Befehl stehenden Streitkräfte es versäumen sollten, sich gemäß den Bestimmungen dieser Kapitulationserklärung zu verhalten, werden der Oberste Befehlshaber der Alliierten Expeditionsstreitkräfte und das Oberkommando der Roten Armee alle diejenigen Straf- und anderen Maßnahmen ergreifen, die sie als zweckmäßig erachten.

 6. Diese Erklärung ist in englischer, russischer und deutscher Sprache aufgesetzt. Allein maßgebend sind die englische und die russische Fassung.


Unterzeichnet zu Berlin, am 8. Mai 1945

Gerelateerde artikelen:

1. Capitulatie Wageningen is een geschiedvervalsing. Blunders van Lou de Jong.  http://www.kritischhistoricus.nl/415080040 
2. Capitulatie in Wageningen in mei 1945 is een geschiedvervalsing. http://historiek.net/capitulatie-in-wageningen-in-mei-1945-is-geschiedvervalsing/49371/ …
3. What You Need To Know About VE Day, http://www.iwm.org.uk/history/what-you-need-to-know-about-ve-day#.VxkeNvy4l44.twitter … via @I_W_M Mythen in dit artikel zijn de Duitse capitulatie; Duitsland tekende de onvoorwaardelijke capitulatie; de Sovjet-Unie viert VE-Day 9 mei door het verschil in tijdzones. Niet helder is de ondertekening door Keitel en andere opperbevelhebbers op 8 mei in Berlijn-Karlshorst van de Ratificatieakte van de capitulatie in Reims. Deze ondertekening werd in de Sovjet-Unie 9 mei bekend gemaakt. Vandaar dat de Sovjet-Unie en Rusland VE-Day 9 mei vieren.
4. Jürgen Danyel, Lars Karl und Jan-Holger Kirsch, Kriegsende Mai 1945 - Legenden über die Kapitulationen am 7. und 8 Mai, www.zeitgeschichte-online.de/thema/kriegsende-mai-1945-legenden-ueber-die-kapitulationen-am-7-und-8-mai
5. 8 May 1945: Victory in Europe Day and The Defeat of the Axis,  http://madefrom.com/history/world-war-two/victory-europe-day-defeat-axis/
6. http://www.worldwar2facts.org/when-is-vj-day.html?utm_source=ReviveOldPost&utm_medium=social&utm_campaign=ReviveOldPost

Tobias Brand, De Dag van het einde. Europa - 7 mei 1945, Houten 1995.

Met literatuuropgave.  

Terecht is aandacht besteed aan de onvoorwaardelijke capitulatie van de Duitse troepen in Nederland, Noordwest-Duitsland, Sleeswijk-Holstein en Denemarken op 4 mei 1945 op de Lüneburger Heide. Deze capitulatie (geen wapenstilstand) ten overstaan van de Britse veldmaarschalk Montgomery trad 5 mei 1945 om 08.00 uur in werking, dus ook in Nederland (p. 21, 74). In Amsterdam bereidde de verzetsgroep Three Castles op 6 mei de overmeestering voor van drie gebouwen in Amsterdam: het Koninklijk Paleis, het hoofdpostkantoor en het geldkantoor van de belastingdienst. Deze actie van de Binnenlandse Strijdkrachten tegen de Duitsers zou op 7 mei worden uitgevoerd. Prins Bernhard was als bevelhebber van de NBS verantwoordelijk voor het gedrag van de leden. De Canadese generaal Charles Foulkes had hem bevolen dat zijn NBS geen Duitse troepen mochten ontwapenen. Ze mochten zich onder meer in Amsterdam niet gewapend op straat vertonen en Duitse soldaten niet provoceren. De wat losbandige en onervaren prins had echter de NBS niet in de hand. Bij een schietpartij op De Dam vielen op 7 mei ten minste eenendertig dodelijke burgerslachtoffers en meer dan honderd gewonden. Britse verkenners kwamen die dag even in Amsterdam. De volgende dag verschenen ’s avonds twee tanks met Canadezen. 

Het boek is helder, overzichtelijk en goed gestructureerd geschreven. Het geeft een duidelijk beeld van de situatie rond en op 7 mei 1945 aan de Duitse fronten; vooral in Oost-Pruissen, Breslau, Noorwegen, Kurland, noordelijk Joegoslavië, Tsjechoslowakije, Neder-Oostenrijk en het Alpengebied. Uit angst voor de wraak van het Rode Leger trokken Duitse troepen met burgervluchtelingen van het oosten naar het westen. In het rustige Reims tekende Generaloberst Alfred Jodl op 7 mei om 02.41 uur namens het Duitse Opperbevel de onvoorwaardelijke capitulatie van de Duitse strijdkrachten op alle fronten. De Act of Military Surrender trad op 8 mei om 23.01 uur (MET) in werking. Tot dat tijdstip mochten Duitse troepen proberen de westelijke linies te bereiken. De Tweede Wereldoorlog in Europa was formeel ten einde. De Britse premier Winston Churchill en de Amerikaanse president maakten die dag (de verjaardag van Truman) de ‘Duitse capitulatie’ bekend. Sindsdien is 8 mei in de VS en Europa Victory in Europe-Day (VE-Day). 

Duitse capitulatie of capitulatie van Duitsland (p. 129, 185-186, 190-191, 210, 215, 243, 247, 310-312)  is echter onjuist. De geallieerden erkenden immers de regering van Nazi-Duitsland niet. Uitsluitend de Duitse strijdkrachten konden capituleren.